De inschrijving voor de zesde editie van de Onbeperkte Elfstedentocht is, tegen alle verwachtingen in, open! Een aantal mensen binnen de community Iedereen Mobiel heeft al eens meegedaan met dit bijzondere evenement. Tijd voor een kijkje achter de schermen met Agnes van Rooij, vrijwilligster van het eerste uur. Ik sprak haar bij mij thuis in ons beider woonplaats Amstelveen.

Agnes van Rooij is de tante van Sandy Krijnen, de vrouw met wie het in 2020 allemaal begon. Maar de samenwerking tussen Agnes en Sandy begon eigenlijk al veel eerder. Agnes hielp vanaf 2015 tijdens haar vakantie in Frankrijk al mee door Sandy, en een hele groep mensen met haar, te ondersteunen bij het (lopend) beklimmen van de Mont Ventoux. Samen met haar man John “schreeuwde ze de mensen naar boven” (quote Agnes). Heel directe, persoonlijke, betrokken ondersteuning dus: stimuleren, aanmoedigen, roepen en juichen, drinken en eten aanreiken. Sandy volbracht de missie samen met andere MS-patiënten. Zij lieten zich door familie, vrienden en kennissen sponsoren voor MS Research. Sandy, zelf MS-patiënt, had de totale organisatie in handen.

2020 was voor Sandy een wending. Ze had in 2009, toen ze nét de diagnose MS had gehad, gezien en meegemaakt hoe haar man Roel de Fiets-Elfstedentocht volbracht: 235 kilometer langs DE elf Friese steden, in één dag. Zij keek toe, moedigde haar man aan, maar kon niet echt deel uitmaken van het spektakel. Ze stond, zoals ze dat zelf uitdrukte, letterlijk en figuurlijk aan de zijlijn. Dat euforische gevoel van over de finish gaan kon zij niet beleven.

Dit besef inspireerde Sandy uiteindelijk tot het organiseren van de Onbeperkte Elfstedentocht: mensen met een beperking of een chronische ziekte gaan langs de elf Friese steden op de fiets, lopend, met hun scootmobiel, achter de rollator of anderszins, om tenslotte ook dat overwinningsgevoel te kunnen meemaken: OVER DE FINISH GAAN!

In ons gesprek beschrijft Agnes dit als het grootste goed van het evenement: Wat je “verhaal” ook is, wat jou ook motiveert, hoe je het ook wil doen…… doe het! Is het aantal kilometers van de hele tocht of van één etappe te veel? Is vijf dagen achtereen te zwaar? Heb je extra ondersteuning nodig? Stel je eigen doel, vraag of regel hulp waar nodig, stap eventueel wat verderop in op de route. MAAR GA OVER DE FINISH! Op een van de favoriete foto’s van Agnes zie je hoe een mevrouw lopend achter een rollator over de finish komt. Zij heeft hier het hele jaar voor getraind: lopend de laatste meters van het traject volbrengen, en over de finish te gaan. Het is HAAR overwinning.

Roel Krijnen, ooit Sandy’s inspirator, vertelt in de documentaire van omroep MAX (echt even kijken trouwens, de moeite waard!) over “zijn” tocht, die wegens zijn ziekte slechts 10 kilometer kon zijn.

Veel deelnemers laten zich sponsoren. Het doel van hun sponsoractie is geheel persoonlijk: van de stichting ALS en de Hersenstichting tot het skikamp van de school van de jongste deelnemer.

Agnes gaat vanaf de eerste editie van de Onbeperkte Elfstedentocht elk jaar mee als vrijwilligster. Ze is (was eigenlijk, ze is inmiddels gepensioneerd) fysiotherapeut van beroep en kan dus in professioneel opzicht veel betekenen, maar ze vindt het ook leuk om op een verzorgingspost de deelnemers te ontvangen, stempels te zetten, te controleren of iedereen is langs geweest en iets te eten en drinken uit te delen. Zo zorgt Agnes samen met tientallen andere vrijwilligers elke dag van de tocht voor een goed vertrek en een mooie finish, inclusief alles wat daar tussenin moet worden geregeld.

De organisatie van de Onbeperkte Elfstedentocht is omvangrijk. Sandy Krijnen heeft de eerste vijf edities van de tocht zélf bedacht, ontwikkeld en georganiseerd, samen met haar zoon Niels. “Mensen staan er niet altijd bij stil wat er allemaal bij  komt kijken”, vertelt Agnes. Niet alleen moeten de routes worden uitgezet en gecontroleerd op geschiktheid. De proviandering en de sanitaire voorzieningen moeten worden geregeld, fietsen en rolstoelen moeten in en uit de vrachtwagens en busjes worden gereden, en naar de juiste locaties worden gebracht, er worden overnachtingen geregeld en er is veel persoonlijke begeleiding nodig (ook al hebben veel deelnemers een buddy mee). Hoewel de Onbeperkte Elfstedentocht een relatief klein evenement is, met circa 100 deelnemers, zijn er tientallen vrijwilligers nodig om alles gesmeerd te laten verlopen!

Er werd al in het eerste jaar een enorm netwerk aan contacten gecreëerd: scholen, buurthuizen, sportclubs, kerken en bedrijven stellen hun ruimtes beschikbaar, bieden een versnapering aan en degenen die op die plekken werken laten hun handjes wapperen. De fietsen en de bagage kunnen veilig worden gestald en fietsaccu’s kunnen worden opgeladen. Zeker in de beginfase hebben Sandy en  Niels enorm veel tijd en energie gestoken in de persoonlijke binding met sponsoren en vrijwilligers. “Als die contacten eenmaal goed zijn en je onderhoudt ze op een directe en persoonlijke manier, dan heb je daar jaren profijt van. Dat is wel gebleken”, zegt Agnes.

Sandy kan door persoonlijke omstandigheden niet meer zorg dragen voor de organisatie van de Onbeperkte Elfstedentocht. Voor haar zoon Niels zou het, naast zijn werk, ook te veel zijn. Sandy had al min of meer afscheid genomen en het project “ten grave gedragen” toen Sport Fryslân zich meldde: zij vonden De Onbeperkte Elfstedentocht té waardevol om het zomaar te laten verdwijnen en stelden de concrete vraag of er tóch geen manier te bedenken was om de tocht doorgang te laten vinden. Die vraag was op dat moment te moeilijk voor Sandy, daarom stuurde ze die mail door naar zoon Niels. En….. om een niet eens zo gék lang verhaal kort te houden…… Het contact tussen Niels en Sport Fryslân resulteerde in een baan voor Niels als projectleider Aangepast Sporten. Vanuit die functie kan Niels nu de Onbeperkte Elfstedentocht editie 2025 organiseren. Fantastisch!